Cha thánh Mai Thiên Lộc và tín điều Mẹ Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội

Khi nói về cha thánh Mai Thiên Lộc, chúng ta nghĩ ngay đến chức vị giám mục của cha, đến vai trò Đấng sáng lập dòng Hiến Sĩ. Xin thưa với bạn: chưa đủ! Ta còn phải nói đến lòng nhiệt thành của cha đối với Mẹ Maria, đặc biệt trong cương vị giám mục ở Marseille.

A.Trải nghiệm huyền bí ngày 15/8/1822

Theo truyền khẩu thì ngày 15/8/1822, cha Mai Thiên Lộc làm phép tượng Mẹ Maria trong nhà nguyện truyền giáo tại Aix. Tượng Mẹ đã mở mắt ra và đầu Mẹ nghiêng nhẹ về phía cha Mai Thiên Lộc , khi đó đang quì cầu nguyện dưới chân Mẹ. Chứng nhân duy nhất của biến cố này là thư cha Mai Thiên Lộc viết cho cha Tempier chiều ngày hôm đó. Theo tinh thần của lá thư, ta không thể biết chính xác việc gì đã xảy ra, vì cha Mai Thiên Lộc không quan tâm nhiều đến sự việc bên ngoài, nhưng cha đã nói rõ về trải nghiệm nội tâm của ngài.

Chúng ta có thể phân tích 4 điều trong trải nghiệm này : cha đã thấm nhuần và đi vào điểm chính yếu về Mẹ Maria , về nhà dòng, chính ngài và những khó khăn bên ngoài của Hội dòng.

1/ Cha Mai Thiên Lộc, ngay từ thời gian đầu cuộc sống thiêng liêng của mình, cha luôn nhìn Mẹ Maria là Mẹ thật của mình, nay thì cha hiểu sâu xa hơn thế nào là tình mẹ và ý nghĩa thật của câu nói «đặt nơi Mẹ tất cả sự tin tưởng của chúng ta »

2/ Cha có cái nhìn mới mẻ hơn về Hội dòng : thật là đẹp và hữu ích cho Giáo hội.

3/ Ngày đó cha cảm nhận mình được mời gọi tiến hơn nữa để đi đến sự thánh thiện. Cha hiểu rõ hơn là mình phải nhận ra được những khó khăn của Hội dòng, không chỉ do những người khác hay do hoàn cảnh lịch sử, nhưng cũng là do chính mình.

4/ Cuối cùng, ngài cũng sáng suốt nhìn cách trung thực những khó khăn mà Hội dòng gặp phải, ngài thấy cả những trở ngại  và ý thức là có một kẻ thù địch muốn vô hiệu hóa hết những cố gắng của ngài . »

Qua những  gì cha diễn tả về biến cố này thì hoàn toàn có tính cách nội tâm, diễn tả qua « nụ cười » của Mẹ Maria, nụ cười mà trong lúc này lòng cha đang chất chứa sự mệt mỏi, chất nặng lên vai của cha và của Hội dòng, Nụ cười đó của Mẹ Maria  giúp cha có sức mạnh chống lại những nghịch cảnh bây giờ và trong những ngày tới.

Năm 1903, khi bị đuổi ra khỏi Pháp, anh em Hiến sĩ đã mang theo mình tượng « Đức Mẹ mỉm cười » sang Roma và tượng được đặt phía trên bàn thờ chính trong nhà Tổng quyền.

B. Cha thánh Mai Thiên Lộc và lòng sùng kính Mẹ Maria.

Cha Mai Thiên Lộc có lòng sùng kính Mẹ Maria ngay từ thời niên thiếu và điều này không ai có thể chối cải được. Thế mà, chúng ta đến phải ngạc nhiên về quan niệm rất mới của cha về lòng đạo đức này.

Trước nhất, đối với cha, lòng sùng kính Mẹ Maria phải được đặt đúng chỗ. Sắc lệnh cha viết trong biến cố làm phép tượng Đức Mẹ của trung tâm hành hương Đức Bà Gìn Giữ, rất là rõ « Anh chị em đến để kính viếng Mẹ Thiên Chúa và cầu nguyện trước tượng của Mẹ. Tuy nhiên, lòng tin của anh chị em phải lên tới tòa Chúa trên trời mà không dừng lại nơi những hình ảnh vật chất mà tự nó không có ơn ích thiêng liêng gì. Không phải ảnh tượng sẽ ban phúc lành cho anh chị em mà chính là Mẹ Maria, Đấng luôn cầu bàu cho chúng ta trước tòa Chúa, là căn nguyên và là cùng đích của niềm tin »

Không vì một lý do nào chúng ta để Mẹ Maria thay thế chỗ Thiên Chúa. Mẹ là một thụ tạo và không phải là Đấng tạo hóa.

Mẹ đưa dẫn mọi người đến cùng Đức Kitô, Đấng duy nhất là cùng đích của đức tin. Khi đức cha đi thăm mục vụ các giáo xứ, ngài tỏ ra rất nghiêm khắc với linh mục nào lạm dụng về chỗ đứng của Mẹ Maria . Có lần ngài đã lên án một cha sở «  Cha sở rất hãnh diện chỉ cho tôi tòa của Mẹ Maria trang hoàng vào tháng 5, với tượng của Mẹ đặt ngay phía trên bàn thờ, nơi đặt Mình Thánh Chúa. Tôi chắc chắn rằng chúng ta không thể khoan dung cho lỗi lầm này. Một cách vô ý thức, người ta đã đặt việc tôn kính Mẹ Maria còn vượt trội hơn lòng kính tôn người ta dành cho Chúa…Tôi rất bất bình về sự việc này và muốn rằng sự việc phải được chấm dứt ngay. »

C. Đức cha MTL và việc công bố tín điều Đức Mẹ Vô Nhiễm

Ngoài lòng tôn kính Mẹ Maria  trong cuộc sống riêng tư, với tư cách là đấng Sáng lập dòng, cha cũng truyền giảng lòng sùng kính Mẹ trong suốt đời giám mục. Cha đặt trọn tin tưởng nơi Mẹ cách đơn sơ, không cầu kỳ; đồng thời cha cũng là người cương quyết, chống lại những hình thức tôn kính Mẹ Maria cách sai lệch, vì cha đã hấp thụ một chương trình huấn luyện rất kỹ lưỡng về Kinh thánh và về Giáo phụ.

Thời gian làm giám mục Marseille của cha được đánh dấu bởi biến cố rất quan trọng trong đời sống đức tin của Giáo hội: việc công bố tín điều Mẹ Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội. Khi Đức giáo hoàng Pio 9 hỏi ý kiến các giám mục về việc vô nhiễm nguyên tội của Mẹ Maria, cha Mai Thiên Lộc vội vã soạn hai thư gửi cho đức Pio 9, một thư với cương vị giám mục Marseille và thư khác với cương vị đại diện cho tất cả anh em Hiến Sĩ . Cả hai thư đều nói lên rằng: việc Mẹ Maria được ơn vô nhiễm nguyên tội là tất nhiên trong đời sống đức tin của mọi thành phần dân Chúa…

Những lời lẽ của cha giống như bản hùng ca nói lên  những ý nghĩ của cha trong dịp tôn vinh Mẹ Maria Vô Nhiễm. “Mừng vui lên, mừng vui ngày Chúa Cha, cùng với Chúa Thánh Thần và trong Chúa Con chí Thánh, đã đánh động con tim của vị đại diện Người dưới thế, để mang niềm vinh quang danh dự đến cho Mẹ Maria ! Thật hạnh phúc và thánh thiêng, ngày mà vị chủ chăn đoàn chiên của Chúa, giữa muôn vàn cay đắng, lo lắng trong tâm hồn và những thử thách đau thương trong lòng Giáo hội, đã nghĩ đến Mẹ Vô Nhiễm của Con Chiên không tì ố, đã nhìn đến tinh tú chói ngời được Chúa đặt trên bầu trời như cầu vòng giao ước và dấu chỉ của chiến thắng ! Xin Mẹ hãy đến! hãy đến! đây là giờ hằng mong đợi, lúc mà khắp vũ hoàn cất tiếng tung hô rằng: Mẹ Rất thánh của Thiên Chúa đã giẫm nát đầu con rắn độc, và mạc khải rằng Mẹ đồng trinh vinh hiển, được tràn đầy hồng ân của Con Mẹ, được diễm phúc không vướng một tì vết nào của nguyên tội !”

Rồi trong thời gian Đức giáo hoàng triệu tập tất cả giám mục năm 1854 bàn về tín điều nầy, cha Mai Thiên Lộc đã làm hết khả năng mình để tín điều sẽ được công bố cách trọng thể hết sức. Trước sức ép của một số thần học gia, không muốn công nhận tín điều nầy, cha đã tức tốc viết ba lá thư cho vị giáo hoàng để nâng đỡ tinh thần và khích lệ ngài. « Con không có ý muốn đưa con lên hàng đầu, nhưng con thấy con có bổn phận phải làm hết khả năng có thể để góp phần vào vinh quang mà Mẹ rất thánh đáng được ca tụng »

Trong ngày đức thánh cha Pio thứ 9 công bố tín điều Mẹ Vô Nhiễm, ngày 8/12/1854 , cha Mai Thiên Lộc đã ở kề bên Đức Giáo Hoàng và ngài rất cảm động vì biến cố này. Vào ngày sinh nhật lần thứ nhất của tín điều Mẹ Vô Nhiễm, đức cha Mai Thiên Lộc đã tổ chức tại Marseille các nghi thức phụng vụ đồng thời với các lễ nghi tại Roma và ngài đã khánh thành đài Mẹ Vô Nhiễm giống như đài ‘tại công trường Tây Ban Nha’ tại Roma.

Với tất cả nổ lực này của cha Mai Thiên Lộc trong việc Giáo Hội công bố tín điều Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội, phải nói rằng cha Mai Thiên Lộc là một trong những tông đồ nhiệt thành nhất của Mẹ Maria vào thế kỷ thứ 19.

Tinh thần này của lòng sùng kính Mẹ Maria, cha Sáng lập dòng đã truyền lại cho anh em Hiến sĩ.

Luật dòng số 10 : Mẹ Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội là quan thầy dòng Hiến sĩ. Anh em luôn nhìn Mẹ là Hiền Mẫu của mình. Trong bất cứ hoàn cảnh nào của sứ vụ, anh em luôn cổ võ lòng tôn kính xứng đáng với Mẹ Vô Nhiễm, hình ảnh tiên báo sự vinh thắng của Chúa trên mọi sự dữ. »

Trải qua nhiều khó khăn sau bao thế kỷ, và nhờ ánh sáng của Chúa Thánh Linh qua Thánh kinh và Thánh truyền, Giáo hội đã đính thêm viên bích ngọc “Vô nhiễm” sáng chói trên vương miện Thiên Mẫu của Mẹ Maria. Chúng ta hãy vui mừng cảm tạ Chúa và Giáo hội, cách riêng Đức Giáo Hoàng Sixtô IV và Đức Piô IX. Với hết tình ngoan thảo, chúng ta hãy hoan hỷ ca mừng chúc tụng Mẹ Vô nhiễm, đặc biệt trong dịp lễ tôn vinh Người.

Cử hành lễ Mẹ Vô Nhiễm giữa Mùa Vọng, cộng đoàn chúng ta được nhắc nhở thêm nữa về thái độ chuẩn bị tâm hồn để xứng đáng đón mừng mầu nhiệm Chúa Giáng Sinh, nhất là để từng ngày, chúng ta biết cộng tác với ân sủng, hầu biến cuộc sống trở thành một mãnh đất tốt để Lời Chúa kết trái đơm hoa, như mảnh đất tâm hồn trong trắng của Đức Maria, tinh hoa của bao  ngàn năm mong đợi.