Đức Mẹ mỉm cười - một trải nghiệm của cha thánh Mai Thiên Lộc

Vào ngày 15 tháng Tám 1822, cộng đoàn tông  đồ tại Aix-en-Provence đã chuộc và làm phép một bức tượng mới của Mẹ Maria Vô Nhiễm, được dựng ở nhà nguyện của Nhà Sứ Vụ. Theo truyền khẩu trong dòng Hiến Sĩ, khi Cha Thánh Mai Thiên Lộc đang cầu nguyện trước bức tượng này thì thấy Đức Mẹ mở mắt, mỉm cười và gật đầu nhẹ về phía Cha như muốn ra hiệu cho Cha.  Vào buổi tối cùng ngày Cha Mai Thiên Lộc đã viết một lá thư gửi Cha Tempier. Lá thư này là bằng chứng duy nhất cùng thời của sự kiện này. Căn cứ vào văn bản này, chúng ta không thể khẳng định chính xác những gì Cha Thánh đã nhìn thấy ở nơi bức tượng, bởi vì Cha không mô tả các sự việc đó, chỉ nhấn mạnh những gì đã nhờ đó xảy ra trong tâm hồn của mình.  Lá thư hôm nay đã thất lạc, nhưng còn nhiều lời trích ở vài tác phẩm của các Hiến Sĩ về sau.  Ở đó chúng ta có thể phân biệt bốn yếu tố : cha có thể cảm nhận được vài sự thật quan trọng liên quan đến Đức Mẹ, đến hội dòng thừa sai của mình, về chính bản thân của mình, và về những khó khăn bên ngoài, mà lúc đó Cha và hội dòng phải đương đầu với nó.

1. Ngay từ lúc đầu trong đời sống thiêng liêng, Cha Mai Thiên Lộc đã chiêm ngắm Ðức Maria như người Mẹ của mình. Hôm ấy Cha được ơn hiểu biết sâu sắc hơn về ý nghĩa của Đức Mẹ trong đời sống của Giáo Hội, và ý nghĩa đầy đủ của câu mà Cha nêu trong lá thư này, là « đặt vào Mẹ tất cả niềm hy vọng của mình ».

2. Lúc ấy Cha mới nhìn thấy Hội dòng dưới một ánh sáng hoàn toàn mới, « cũng chính là thực tế của Hội dòng ». Cha cảm nhận nhà dòng thật xinh đẹp, và « tràn đầy lợi ích đối với Giáo Hội ».

3. Ngày hôm đó, Cha đã tiếp thu trong lòng mình các lời mời gọi đến việc nên thánh. Cha hiểu rằng mình mới tìm ra nguyên nhân của các vấn đề đang xẩy ra trong Hội dòng, không chỉ ở nơi những người khác, hoặc trong hoàn cảnh lịch sử trái ngược, mà còn ở nơi chính mình.

4. Cuối cùng, với sự bình thản, Cha nhìn nhận một cách cụ thể những khó khăn mà hội dòng non trẻ của mình phải đối mặt. Cha thậm chí đã nhìn thấy « những trở ngại [...] đang xếp hàng lên như một đội quân chuẩn bị vào chiến đấu » ; và nhận thức được rằng có kẻ thù muốn « làm cho tất cả những nỗ lực của dòng trở thành vô ích ». Chúng ta có thể thấy rằng không có bất kỳ tài liệu tham khảo trực tiếp nào nói đến một cuộc hiện ra. Nhưng trong bức thư Cha Mai Thiên Lộc gửi cha Tempier có nhiều lời nói liên quan đầy ý nghĩa, như : « Tôi có nghiệm thấy », « Tôi tìm thấy », « Tôi dường như nhìn thấy, dường như có thể cảm nhận ». Rồi có nhiều lời nói diễn tả niềm vui sâu xa và một sức mạnh mới thanh bình trong Cha. Các lời đó biểu thị một trải nghiệm đặc biệt của Cha. Chính nhờ trải nghiệm đó, Cha đã thể hiện cái nhìn nội tâm của mình như là « một nụ cười » được Mẹ là Đức Trinh Nữ Vô Nhiễm ban tặng. Trong một thời điểm cạn kiệt tinh thần, khi Cha Mai Thiên Lộc phải mang gánh nặng là đương đầu với các khó khăn đang chống lại Hội dòng, thì nụ cười của Mẹ giúp Cha tìm thấy một sức mạnh mới để có thể chịu đựng ngay cả những thử thách nghiêm trọng hơn mà tương lai sẽ xảy đến. Sau khi Hiến Sĩ bị trục xuất khỏi nước Pháp vào năm 1903, bức tượng của « Đức Mẹ Mỉm Cười » đã được đưa đến Rôma, và đặt trên bàn thờ chính của Nhà Chính.

(Xem Oblate Writings I, q. 6, số 86, tr. 93)

Dương Hữu Nhân, O.M.I.